Wypalenie zawodowe jak sobie radzić? 3 porady, by go uniknąć

Czujesz wobec swojej pracy niechęć, mimo że kiedyś była dla Ciebie źródłem satysfakcji? Wypalenie zawodowe jak sobie radzić? Czytaj dalej, by sprawdzić, jak zapobiegać temu syndromowi!

Czy masz wrażenie, że Twoja motywacja do pracy gdzieś zniknęła? Przytłacza Cię zmęczenie, przez które nie masz już na nic ochoty? Zagłębiasz się w otchłań wyczerpania psychicznego i fizycznego? Uważaj – to może wskazywać na wypalenie zawodowe! Wypalenie zawodowe jak sobie radzić i przeciwdziałać jego nieprzyjemnym skutkom?

Wypalenie zawodowe jak sobie radzić i czym jest?

Rynek pracy stawia ogromne wymagania. Wielu pracowników przytłaczają nowe wyzwania, organizacyjny chaos i konieczność dynamicznego dostosowywania się do zachodzących zmian. W wielu zawodach mamy też do czynienia z nieustanną presją czasu i nadmiarem obowiązków.

Natłok obowiązków, szybkie tempo i silny, długotrwały stres nie są obojętne dla zdrowia. Pojawia się przemęczenie, a później rosnąca niechęć wobec pracy. Zaczyna trawić nas wypalenie zawodowe, odbierające wszelką motywację i radość z wykonywania obowiązków zawodowych. Co gorsza, to wypalenie może dotknąć każdego z nas – bez względu na płeć, wiek, staż pracy oraz zajmowane stanowisko.

Trzy wymiary wypalenia zawodowego

Amerykańska psycholożka Christina Maslach przedstawiła koncepcję, według której na wypalenie zawodowe składają się trzy elementy:

1. Emocjonalne wyczerpanie – wewnętrzna pustka i brak sił wywołane nadmiernymi wymaganiami stawianymi przed pracownikiem.
2. Depersonalizacja – poczucie oderwania się od własnego „Ja”, negatywne nastawienie do otoczenia i odnoszenie się do niego z cynizmem.
3. Obniżenie oceny własnych dokonań – odczuwanie braku satysfakcji z pracy i przekonanie, że obecna pozycja zawodowa wiąże się z marnowaniem czasu.

Wypalenie zawodowe – objawy

Wypalenie zawodowe nie pojawia się z dnia na dzień. Jego objawy rozwijają się stopniowo, uprzykrzając życie coraz bardziej. Początkowo błędnie utożsamia się je z krótkotrwałym zmęczeniem lub chwilowym gorszym samopoczuciem. Mijają jednak kolejne dni i tygodnie, a one wcale nie znikają…

Do najczęstszych oznak wypalenia pracą należą:

• drażliwość,
• zaburzenia snu,
• skłonność do konfliktów,
• brak motywacji do pracy,
• utrata celów zawodowych,
• poczucie bezwartościowości,
• doświadczanie wahań nastroju,
• cynizm wobec pracy i otoczenia,
• spadek wydajności i jakości pracy,
• obniżone poczucie własnej wartości,
• chroniczne zmęczenie oraz brak energii,
• izolowanie się od przełożonego, współpracowników i klientów.

Ponadto mogą pojawić się również objawy somatyczne – ból głowy, brzucha, pleców, nudności i problemy z układem pokarmowym.

Przyczyny wypalenia zawodowego

Syndrom wypalenia zawodowego może mieć u swojego podłoża wiele przyczyn. Niektóre wynikają ze specyficznego środowiska pracy, a inne z naszych cech osobowości. 

Przyczynami wypalenia mogą być:

• perfekcjonizm,
• niska samoocena,
• stresujące miejsce pracy,
• długotrwałe narażenie na mobbing,
• brak wsparcia ze strony przełożonego,
• przeciążenie obowiązkami zawodowymi,
• niska odporność na doświadczany stres,
• brak równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym,
• monotonna i niespełniająca oczekiwań praca (brak możliwości rozwoju).

Wypalenie zawodowe jak sobie radzić? Objawy wypalenia zawodowego

Do skutków wypalenia zawodowego należą m.in. niższa efektywność, fizyczne i psychiczne zmęczenie, brak motywacji do działania i częstsze branie zwolnień lekarskich. Praca wydaje się być pozbawiona jakiegokolwiek sensu, a samo przychodzenie do niej jawi się jako najgorsza kara.

Ale nawet jeśli teraz czujemy się bardzo źle, to tak nie musi być zawsze! Istnieją sposoby na to, by radzić sobie z wypaleniem zawodowym i na nowo odkryć satysfakcję z pracy. Czasem najlepszym sposobem okazuje się zmiana stanowiska albo firmy. W wielu przypadkach pomaga również wsparcie coacha zawodowego, psychologa lub psychoterapeuty.

3 porady, by uniknąć zmęczenia pracą

Najlepiej działać jeszcze zanim rozwinie się u nas wypalenie zawodowe. Jak sobie radzić, by zapobiegać nadmiernemu przeciążaniu organizmu i chronicznemu stresowi? Poniżej przedstawiamy 4 porady, których zastosowanie zmniejszy ryzyko wypalenia.

1. Uwierz we własne możliwości!

Jedną z przyczyn wypalenia jest niska samoocena. Kiedy nie wierzysz w siebie, nie zauważasz własnych osiągnięć i kwestionujesz kompetencje. Zdaje Ci się, że każdy projekt, za który się zabierzesz, nie pójdzie po Twojej myśli. A to ogromny błąd!

Gdy dostrzeżesz swój potencjał i uwierzysz we własne możliwości, spojrzysz na zawodowe wyzwania z zupełnie innej strony. I zamiast wmawiać sobie, że nie podołasz, zaczniesz stawiać im czoła.

2. Stawiaj na pierwszym miejscu własne potrzeby

Nie musisz zgadzać się na wszystkie nadgodziny. Nie musisz też brać na swoje barki wszystkich dodatkowych obowiązków. Zastanów się, czego tak naprawdę potrzebujesz. Chwili relaksu? Przerwy? Oderwania się od zadań i skorzystanie z krótkiego urlopu? 

Pomyśl o tym, czego najbardziej teraz Ci potrzeba. A później postaraj się zadbać o siebie, najlepiej jak tylko potrafisz. Naprawdę na to zasługujesz.

3. Dąż do równowagi między życiem prywatnym i pracą

Czy zdarza Ci się przynosić pracę do domu? Czy czasem w wolnym czasie niespokojnie zerkasz na telefon i oczekujesz nowego maila od szefa? A może nie pamiętasz już nawet, czym jest ten „czas wolny”, bo cały Twój czas zajmuje praca?

Tak być nie powinno! Zacznij rozdzielać obowiązki zawodowe od odpoczynku. Przekonasz się, że jakościowy wypoczynek przełoży się na lepsze samopoczucie i efektywniejsze radzenie sobie ze stresem.

Praca ma ogromny wpływ na samopoczucie. Gdy jest w niej zbyt dużo stresu i obowiązków, pojawia się problem wypalenia zawodowego. Dlatego właśnie znalezienie równowagi i dbanie o własne zdrowie psychiczne jest tak ważne. Zadbaj o siebie i zapobiegaj nadmiernemu obciążeniu pracą, a wyjdzie Ci to na dobre!