Szantaż emocjonalny może przybierać różne formy. Może być stosowany przez rodziców wobec małych dzieci, jak i przez partnerów, przyjaciół czy nawet przełożonych w pracy. Jak rozpoznać określone zachowanie, charakterystyczne dla szantażu? Jak reagować na szantaż emocjonalny? Jak sobie z tym radzić? Przeczytaj nasz artykuł!
Jak rozpoznać szantaż emocjonalny?
Szantaż emocjonalny to nieprzyjemne narzędzie, wykorzystywane przez różne osoby do osiągania określonych celów. Taka forma manipulacji może być stosowana przez rodziców, partnerów, przyjaciół, a nawet i dzieci. Oto cechy, które są charakterystyczne dla szantażu emocjonalnego i pomogą Ci go rozpoznać:
- szantażysta staje się agresywny, gdy nie udaje mu się osiągnąć celu, może się obrażać, jak i krzyczeć czy nawet stosować groźby,
- szantażysta emocjonalny często wzbudza poczucie winy, tworząc swój obraz jako osoby poszkodowanej, której należy współczuć,
- szantażysta to często również kusiciel, chcąc osiągnąć swój cel, może obiecywać ofierze pewne nagrody czy korzyści wynikające z postępowania zgodnie z ego preferencjami.
Ciężko jest radzić sobie z szantażem emocjonalnym, zwłaszcza że najczęściej stosują go osoby bliskie. Mamy do nich sympatię i ich kochamy, przez co chcemy spełniać ich oczekiwania.
Emocjonalny szantaż i jego rodzaje
Szantażować można na różne sposoby. Jedną z technik jest tzw. prokurator. Taka osoba jest agresywna i za wszelką cenę stara się wywołać strach u drugiej strony, grożąc np. odejściem ze związku, a czasami nawet i samobójstwem.
Kolejny rodzaj to biczownik, przyjmujący formę samotnej ofiary. Szantaż emocjonalny polega najczęściej na straszeniu, że jeśli oczekiwania nie zostaną spełnione, biczownik zrobi sobie krzywdę oraz jego życie nie będzie mieć sensu.
Inny typ to cierpiętnik, próbujący zrzucić odpowiedzialność za swoje życie na innych. Wzbudza poczucie winy, tłumacząc, że pomimo ciężkiego stanu psychicznego lub fizycznego nie otrzymuje należytej pomocy. Nic nie jest jego winą, a za wszystkie sytuacje odpowiada bliska osoba.
Ostatni już rodzaj to kusiciel, który jak już wcześniej wspomniano, zmusza inną osobę do określonego działania przy pomocy kuszenia obietnicami.
Uświadom sobie, że jesteś ofiarą szantażysty
Pierwszą i najważniejszą kwestią w walce z szantażem emocjonalnym w związku lub relacji przyjacielskiej, jest zdanie sobie sprawy z powagi sytuacji. Musisz uświadomić sobie, że druga osoba manipuluje Tobą i celowo lub nie, krzywdzi Cię. Osoba stosująca szantaż emocjonalny próbuje wzbudzić w Tobie skrajne uczucia, pod których wpływem dokonasz tego, czego tylko chce.
Nie daj się tego typu wpływom i nie pozwól, by w Twojej głowie pojawiły się myśli współczujące. Właśnie to ma na celu manipulacja emocjonalna.
Stań się asertywny – jak nie dać się szantażować?
Asertywność to podstawowa cecha, która pomoże Ci zwalczyć szantaż emocjonalny rodziców, partnera lub przyjaciela. Aby osoba szantażowana nie osiągnęła swojego celu, musisz być asertywny oraz jej odmówić. Jest to jednak trudne zadanie, bowiem nie możesz wykazywać silnych emocjo ani pretensji. Do tej sytuacji musisz podejść na chłodno.
Poinformuj, że nie zgadzasz się na to, czego chce druga strona. Jeśli zacznie wyrażać swój sprzeciw i stanie się agresywna, możesz wprost powiedzieć, że czujesz się szantażowany i nie jest to w porządku. Być może na tym etapie szantażysta zda sobie sprawę z tego, że faktycznie stosuje pewien rodzaj szantażu i nie zachowuje się w porządku. Brak zgody na szantaż emocjonalny może prowadzić także do jeszcze większej agresji i niezadowolenia, a wówczas najlepiej jest zakończyć temat.
Jak reagować na szantaż emocjonalny? Sięgnij po pomoc psychologiczną
Nie ma konkretnych rozwiązań, które może stosować, gdy dochodzi do szantażu emocjonalnego. Każdy szantażysta jest inny i może stosować odmienne techniki manipulacji drugą osobą. Ze względu na to, że walka z żadnym rodzajem szantażu emocjonalnego nie jest łatwa, warto rozważyć skorzystanie z pomocy psychologicznej. Specjalista nie tylko pomoże Ci sobie radzić z szantażem emocjonalnym, a także z jego konsekwencjami. Być może uświadomi Ci, że powinieneś zakończyć pewne relacje w swoim życiu. A jeśli szantaż jest stosowany przez dzieci, zaoferuje metody wsparcia i walki z takim zachowaniem już na wstępnym etapie jego rozwoju.
Ofiary szantażu emocjonalnego sięgając po pomoc ograniczają ryzyko przykrych konsekwencji, bowiem warto pamiętać, że tak szantaż negatywnie się na nich odbija. Mamy nadzieję, że wiesz już, jak wygląda szantaż emocjonalny i w jaki sposób go rozpoznasz. To podstawa do walki z nim.